Υπάρχουν δημόσιες υπηρεσίες οι εργαζόμενοι των οποίων είναι κατά 50% μόνιμοι και κατά 50% συμβασιούχοι.
Οι μόνιμοι είναι αυτό που λέει η λέξη, οι συμβασιούχοι είναι (τουλάχιστον στην υπηρεσία στην οποία αναφέρομαι) άνθρωποι που συμφώνησαν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους στο κράτος για χρονικό διάστημα ενός έτους, έναντι ορισμένης αντιμισθίας.
Και μετά τελειώνει ο χρόνος και μην τους είδατε.
Θέλω να πω, για θέσεις εργασίας που ορίζονται ούτως ή άλλως στο οργανόγραμμα και για αντικείμενο που χρειάζεται εξορισμού υποκείμενο να το πραγματώσει, δεν προσλαμβάνεται σταθερός υπάλληλος (θες να το πεις μόνιμος, θες αορίστου χρόνου), αλλά κάθε φορά αλλάζει, στο χρόνο που ορίζει η σύμβασή του, και στο πλαίσιο ικανοποίησης των αντίστοιχων εκάστοτε πολιτικών συμφερόντων...
Ας παραμείνουμε στην εικόνα της Υπηρεσίας που κάθε χρόνο, τέτοια εποχή, το 50% των θέσεων εργασίας της αδειάζει. Πρακτικά δηλαδή φεύγουν οι μισοί από τους εργαζόμενους της υπηρεσίας, οι οποίοι, έστω μέσα σε ένα χρόνο, είχαν μάθει να κάνουν τη συγκεκριμένη δουλειά τους, λιγότερο ή περισσότερο πολύπλοκη δεν έχει σημασία, και ξαφνικά αυτοί πρέπει να φύγουν και να έρθουν άλλοι στη θέση τους – το 50% του συνόλου των εργαζομένων.
Φτου κι απ’την αρχή δηλαδή να τους δείξουν οι μόνιμοι υπάλληλοι τι πρέπει να κάνουν, γιατί φυσικά είναι ελάχιστες οι φορές που η παλιά με τη νέα φουρνιά συμβασιούχων συμπίπτει, προκειμένου να «εκπαιδεύσει» ο προηγούμενος τον επόμενο και να κυλήσουν ομαλά τα πράγματα. Και να εξηγείς σε έναν καινούριο κάτι που σε ένα χρόνο θα πρέπει να ξαναεξηγήσεις στον επόμενο καινούριο, δεν είναι ό,τι πιο ευχάριστο. Σίγουρα πάντως δεν είναι ό,τι πιο παραγωγικό ή λειτουργικό.
Για την ίδια την Υπηρεσία, αν θέλουμε να μιλήσουμε τεχνοκρατικά, η προαναφερθείσα διαδικασία κοστίζει σε χρόνο, χρήμα, ανθρωποώρες, ευελιξία, αποτελεί καταστρατήγηση της φιλοσοφίας των οικονομιών κλίμακος και τελικά υποβαθμίζει την ποιότητα της παρεχόμενης υπηρεσίας στον απλό, «μέσο», εμένα, εσένα, έλληνα πολίτη.
Ψυχολογικά αν το πάρεις, καταρρακώνει τους ανθρώπους, που και να μη θέλουν, έναν ολόκληρο χρόνο συνδέονται μεταξύ τους, και άντε κάθε φορά στο τέλος της χρονιάς τα κλάματα, οι αποχαιρετισμοί (καλά, κάποιοι χαίρονται εκατέρωθεν που θα φύγουν οι άλλοι, αλλά δεν είναι εκεί το θέμα) και να μετά από λίγο οι νέες γνωριμίες, οι χαιρετούρες, η προσπάθεια να ψυχανεμιστείς τι είναι το καινούριο φρούτο που ήρθε στο γραφείο.
Οι δε όροι εργασίας των συμβασιούχων είναι μιας εποχής μάλλον μεσαιωνικής για τα σημερινά δεδομένα. Οι συμβασιούχοι δεν δικαιούνται καθόλου άδεια, πρακτικά δηλαδή δεν επιτρέπεται να αρρωστήσουν, δεν πρέπει να πάνε διακοπές, δεν μπορούν να έχουν μια μέρα να κάνουν τις έκτακτες δουλειές που προκύπτουν στη ζωή, εκτός κι αν ο προϊστάμενος είναι άνθρωπος με κατανόηση και κάνει τα στραβά μάτια – ειδάλλως, αν λείψεις και είσαι συμβασιούχος, σου κόβεται το αντίστοιχο ημερομίσθιο της ούτως ή άλλως πενιχρής σου αντιμισθίας. Εννοείται βέβαια ότι ο συμβασιούχος δεν δικαιούται ούτε δώρα χριστουγέννων, εορτών, διακοπών, ούτε τα όποια επιδόματα, ούτε τίποτα.
Σε σύγκριση με τον μόνιμο, είναι παιδί ενός κατώτερου θεού, κι ας κάνει πολλές φορές ίδια ή και περισσότερη δουλειά από τον μόνιμο υπάλληλο.
Θα μου πεις, γιατί κάποιος επιλέγει να γίνει συμβασιούχος; Κάποιοι δεν το επιλέγουν, είναι το πρώτο σκέλος της απάντησης - όπως πολλά άλλα πράγματα, έτσι κι αυτό το φέρνει η ζωή.
Υπάρχουν όμως και πολλοί άλλοι, οι περισσότεροι αν θες, οι οποίοι έρχονται φυτευτοί από κάποια ανώτερη δύναμη, βλέπε μάνα ή πατέρα σε διευθυντικό γραφείο υπουργού, μέγα τμηματάρχη, μέλος ευρύτερου συγγενικού κύκλου εξέχοντος πολιτικού και δε συμμαζεύεται. Συνήθως αυτές οι περιπτώσεις είναι και οι πιο δραματικές από άποψη εργασιακής ισορροπίας, καθότι οι ανωτέρω συμβασιούχοι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων φέρονται σαν κωλόπαιδα, είτε έχουν την ηλικία παιδιού είτε όχι, δεν παρέχουν καμία βοήθεια στο έργο της υπηρεσίας και μάλλον περισσότερα προβλήματα δημιουργούν με την ανώριμη ή ακόμα χειρότερα, ρουφιανική συμπεριφορά τους.
Ξέρω, το πιθανότερο είναι να πει κάποιος διαβάζοντας τα παραπάνω, σιγά μωρέ, μπουρδέλο είναι το δημόσιο, οι συμβασιούχοι μας χάλασαν;
Παρόλαυτα, κανείς δεν δικαιούται να μιλάει για μεταρρυθμίσεις και αναβάθμιση του δημόσιου τομέα, εάν πρώτα δεν (τολμήσει να) λύσει το πολιτικά επαίσχυντο και αναχρονιστικό, κοινωνικά άδικο και απαξιωτικό, και διοικητικά, απλά απαράδεκτο πρόβλημα της ύπαρξης συμβασιούχων εργαζομένων.
